Mahabharatatil Ashwatthama (महाभारतातील अश्वत्थामा)-Vijaya Deshmukh Marathi Book katha-kadambari (Novel) Continetal

Mahabharatatil Ashwatthama (महाभारतातील अश्वत्थामा)-Vijaya Deshmukh Marathi Book katha-kadambari (Novel) Continetal

प्रस्तावना

अश्वत्थामा ही महाभारतातील विलक्षण विस्मयकारक व्यक्तिरेखा, त्याच्या शिरावरील रहस्यमय सहज-मण्याने माझे लक्ष वेधून घेतले. त्यासंबंधीची माझी निज्ञासा अगदी शिगेला पोहोचली. त्यातूनच अश्वत्थाम्याच्या व्यक्तिरेखेच्या अभ्सासास नकळत सुरुवात झाली. कुरुक्षेत्रे येथे झालेल्या अखिल भारतीय प्राच्यविद्या परिषदेच्या सत्ताविसाव्या अधिवेशनात ‘द्रोणपुत्रस्य मणि-कथा’ हा माझा शोध-लेख लोकांचे औत्सुक्य वाढवून गेला. ग्रंथ पूर्ण झाला तरीही मण्याचे रहस्य अद्यापही रहस्यच आहे ! त्यानंतर प्रा. टी. जी. माईणकर यांच्याशी झालेल्या चर्चेत त्यांनाही अश्वत्थाम्याच्या व्यक्तिरेखेसंबंधी वाटणाऱ्या औत्सुक्याचा प्रत्यय आला. अद्याप या विषयासंबंधी अन्य कोणी संशोधन केलेले नसल्याने ‘महाभारतातील अश्वत्थामा’ ह्या विषयावर मी लिहिण्याचे ठरविले. माझ्या भांडारकर संस्थेतील महाभारतविषयक कामाचीही ह्या विषयात मोठीच मदत झाली. विषय रंगत चालला, ग्रंथ आकार घेत चालला आणि वाढता वाढता आजचा हा अश्वत्थाम्यावरील ग्रंथ पूर्णाकारास आला. पुणे-विद्यापीठाने त्याचा यथोचित गौरव करून, ‘विद्यावाचस्पति’ ह्या पदवीस योग्य ठरविला. तो ग्रंथ आज आपल्यापर्यंत आणून पोहोचविण्याचे श्रेय सर्वस्वी ‘कॉन्टिनेन्ट्ल्’चे !

महर्षी व्यासांच्या महाभारतातील अश्वत्थाम्याचे सम्यक् दर्शन विश्लेषण व समीक्षणाच्या माध्यमातून जिज्ञासूंना घडविणे हा या ग्रंथाचा प्रमुख हेतू आहे. वाचकांना अश्वत्थामा जसाच्या तसा सापडावा यासाठी मुळाबरहुकूम त्यासंबंधी लिहिले आहे.

अश्वत्थाम्याचे असे मुळाबरहुकूम दर्शन घडविण्यासाठी महाभारतीय संदर्भ अचूकतेने दिले आहेत. आवश्यक तेथे विवरण व विश्लेषण केले आहे ते सर्वस्वी मूळ संदर्भानुसार व त्यांच्या आधारानेच केले आहे. अन्यांच्या मतांचे खण्डन व स्व-मताचे मण्डन करताना असे संदर्भ विशेष काळजीपूर्वक देण्याचा प्रयत्न केला आहे. त्यासाठी, आवश्यक त्या विस्तृत तळटीपा दिल्या आहेत. जिज्ञासूंना मूळ संस्कृत-संहिता पाहण्याचा मोह झाल्यावाचून राहणार नाही, हे लक्षात घेऊन मूळ संस्कृत उताऱ्यांचे व अन्य संबंधित उताऱ्यांचे विस्तृत परिशिष्ट ग्रंथास जोडले आहे. ग्रंथाचा अविभाज्य भाग ठरावा इतके ते महत्त्वाचे असल्याने त्याकडे मुद्दाम लक्ष वेधणे आवश्यक आहे.

अश्वत्थाम्याचे चरित्र-दर्शन घडविताना वेगवेगळी प्रकरणे केली असली तरी, त्या संदर्भापुरती पुनरुक्ती अपरिहार्यपणाने आली आहे. तिचा अतिविस्तार आवर्जून टाळला आहे.

Available at Ksagar Book Centre  on www. ksagaronline.com

 call on 9545567862 /02024453065