Lokmanya Tilak Jeevanpravas Aani Vichardhara (लोकमान्य टिळक जीवनप्रवास आणि विचारधारा)-Kamlesh Soman Marathi Book katha-kadambari (Novel) Goyal

गीतारहस्य है भी टिळकांचे आत्मचरित्रथ मानतो. त्यातील कर्मयोग त्यांनी जन्मभर आयरिला, त्यांच्या चळवळीचे फळ जे भारताचे स्वातंत्र्य ते दृष्टिपथात नव्हते, पण कर्मफल हे आपणास वश नाही, पण कर्म हे केले पाहिजे, या कर्मयोगी धारणेने ते लढत राहिले. महर्षी कर्वे एकदा मला म्हणाले, जयंता, तुझा आजा फार मोठा माणूस होता. मुळातच टिळक हे कर्मयोगी, त्यांनी स्वातंत्र्य-फलाची अपेक्षा न करता ब्रिटिशांच्या बलाढ्य शक्तीशी लढा मांडला. खरा कर्मयोगी, खरा मोठा माणूस!

गीता सुगीता कर्तव्या किमन्यैः शारयविस्तरैः ।

एकट्या गीतेचे अध्ययन केले म्हणजे पुरे झाले, बाकीच्या शारांचा भाराभार पसारा कशाला? असे जे गीता-ग्रंथाबदल म्हटले गेले आहे, तशीच गीतेची शिकवण आचरणात आणणाऱ्या कर्मयोगी टिळकांच्या तत्वज्ञानाबाबत आपली भावना आहे. स्वराज्याच्या चळवळीची प्रत्यक्ष देहधारी मूर्ती म्हणजे लोकमान्य टिळक ! राष्ट्राच्या जीवनाच्या प्रत्येक व्यवहारात त्यांची पवित्र स्मृती जशी स्फूर्ती देत असते, तसे त्यांचे जीवन-चरित्र व राजकीय तत्त्वज्ञान जनहिताचे आर्गदर्शन करीत असते. ते जाणले की इतर तत्त्वज्ञानांची गरज नाही. राजकारणात तीच तीच कोडी भिन्न भिन्न काळी, भिन्न परिस्थितीत व भिन्न स्वरूपात पुनः पुन्हा सोडविण्याचा प्रसंग येतो. या दृष्टीने राष्ट्रगुरू लोकमान्यांच्या तत्त्वज्ञानाचे पुन्हा चिंतन करून आजच्या राजकीय समस्यांतून मार्ग शोधण्यास लोकमान्यांच्या स्मृतींशिवाय दुसरा कोणता अधिक चांगला मुहूर्त लाभू शकेल !

जयंत श्री. टिळक यांच्या

वारसा

या ग्रंथातून उद्धृत