Jidnyasa ( जिज्ञासा )-Ramdas Bhatakal Marathi Book katha-kadambari (Novel)

Jidnyasa ( जिज्ञासा )-Ramdas Bhatakal Marathi Book katha-kadambari (Novel)

‘जिगसों’, ‘जिव्हाळा’ आणि आता ‘जिज्ञासा’ ह्या प्रकारचं लेखन मी १९७० पासून करत आलो. काही त्यांना व्यक्तिचित्रं म्हणतात. परंतु त्या व्यक्तींच्या मोठेपणाला गवसणी घालण्याचा प्रयत्न मी या पत्तास वर्षांत करू शकलो नाही. माझा प्रयत्न त्यांच्याशी असलेलं माझं नातं शोधण्याचा आहे. या व्यक्ती माझ्या जिव्हाळ्याच्या असल्या तरी त्यांना समजून घेताना त्यांच्या जिगसांचे तुकडे जुळवता आलेच असं नाही.

मी वाचलेल्या बहुतेक आत्मचरित्रांत सभोवतालच्या माणसांशी असलेलं नातं सांगितलं जातं, तरी लेखकाचा मुख्य हेतू आत्मपरच असण्याची शक्यता असते. श्रेष्ठ मुष्टियोद्धा मोहम्मद अली याच्या आत्मचरित्रात त्याची विभक्त झालेली पत्नी लैला आणि त्याचा प्रतिस्पर्धी जो फ्रेझियर यांची बाजू लेखकानं कौशल्याने आग्रहपूर्वक मांडली असली तरी त्याचा हेतू लेखकाची उदार वृत्ती दाखवणं हाच दिसतो.

एकेका नातेसंबंधाचा खोलवर आढावा घेतलेल्या अनेक पुस्तकांचा उल्लेख करता येईल. त्यांत लक्ष्मीबाई टिळक यांच्या ‘स्मृतिचित्रे’सारखी सर्वज्ञात पुस्तकं तर आहेतच, शिवाय सुझान स्ट्रासबर्ग यांचे ‘मेरिलीन अॅण्ड मी’ किंवा जया जोग यांचे ‘गोफ दुहेरी सारखी फारशी न गाजलेली पुस्तकंही आहेत.

परंतु एकाहून अधिक थोर व्यक्तींशी दीर्घ काळ जवळचे संबंध जुळण्याची संधी किती जणांना मिळते? माझ्या व्यवसायामुळे आणि कदाचित माझ्या स्वभावामुळे अनेक कलाकार, थोर व्यक्ती आणि संस्था यांच्या सहवासात मी आलो. त्यांनी मला काही प्रमाणात आपलं मानलं. कल्पनेनं पात्रं निर्माण करण्याची प्रतिभा माझ्यात नाही. तेव्हा मी भेटलेल्या व्यक्तींचाच शोध घेत राहतो.

अशा प्रकारचं बहुविध नातेचित्रांचं चित्रण करणारं लेखन शोधताना मला सी. पी. स्नो ह्या विख्यात इंग्रज कादंबरीकाराचं ‘ए व्हेरायटी ऑफ मेन’ हे उत्तम पुस्तक सापडलं. ते स्वतः रसायनशास्त्रज्ञ आणि त्यांचं मित्रमंडळ विद्वान शास्त्रज्ञांचं. त्यामुळे पुस्तक अतिशय महत्त्वाचं झालं आहे. त्या संस्कृतीत वैयक्तिक संबंधांत भावनेपेक्षा बौद्धिक झालर अधिक दिसते.

Available at Ksagar Book Centre  on www. ksagaronline.com

 call on 9545567862 /02024453065