Hadki Hadavala (हाडकी हाडवळा)-Namdeo Dhasal Marathi Book katha-kadambari (Novel) Shabd

Hadki Hadavala (हाडकी हाडवळा)-Namdeo Dhasal Marathi Book katha-kadambari (Novel) Shabd

हाडको हाडवळा म्हणजे महाराना मिळालेली सामूहिक इनामी जमीन का इनामांची मुळे भेट निजामशाहीच्या अमलापर्यंत पोहोचतात.

नामदेव ढसाळ

आंबेडकरी संस्कारानंतर दलित आविष्कराने काव्य व कथा या प्रकारांमध्ये जोरकस व आक्रमक असा प्रवेश करून सारे साहित्यविश्स दणाणून सोडले. कादंबरी क्षेत्रात मात्र दलितांची अशी पातिभ भरारी जाणवली नाही. १९८०-८१ मध्ये ही कादंबरी हाती आली तेव्हा वाटले की एक नवी वाट निर्माण होते आहे. ‘आणखी लिही, कादंबऱ्या लिही, असे नामदेवला सांगण्याइतपत मैत्रीपूर्ण परिचय होता. तसे वारंवार सांगितलेही पण नामदेवने नंतर कादंबरी लिहिलीच नाही. ऐशीपूर्वी ज्या निर्मितिक्षम अशा वैकल्पिक समाधी अवस्थेत जाऊन ही कादंबरी लिहिली, तशी समाधी पुन्हा लावणे राजकारणाच्या धबडग्यात त्याला जमले नसावे. नंतर कोणीच तशी कादंबरी लिहिली नाही. कदाचित समाधीच्या भानगडीत न पडता राग, लोभ, संशय, कडवटपणा इत्यादी पिशाच्चांना खांद्यावर बाळगत त्याने कादंबरी लिहिली असती तर ती अशी निष्पाप करुण-सुंदर झाली नसती. कदाचित ती अधिक बहुमितीयुक्त झाली असती आणि तेही आवश्यक होते. दलित साहित्याचे नव्हे तर मराठी साहित्याचे कादंबरीचे दालन एका प्रतिभेस मुकले, त्याची हळहळ राहिली. पण जी एक ‘हाडकी हाडवळा’ हाती आली तिचे पुरेसे यथायोग्य मूल्यमापन चांगल्या समीक्षकांकडून होणे. राहून गेले याचीही खंत.

अरुण साधू (प्रस्तावनेतून)

Available at Ksagar Book Centre  on www. ksagaronline.com

 call on 9545567862 /02024453065