Dnyanasamasya (ज्ञानसमस्या)-Varsha Gajendragadkar Marathi Book katha-kadambari (Novel) Continetal

Dnyanasamasya (ज्ञानसमस्या)-Varsha Gajendragadkar Marathi Book katha-kadambari (Novel) Continetal

प्रास्ताविक

‘ज्ञानाची समस्या’ ह्या आपल्या ग्रंथाच्या प्रस्तावनेत श्री.ए.जे. एयर ह्यांनी ज्ञानविषयक प्रश्नांसंबंधी स्वतःची भूमिका सांगितली आहे. ज्ञानविषयक म्हणून त्यांनी ज्या प्रश्नांची चर्चा केली आहे त्यासंबंधीची पार्श्वभूमी स्पष्ट करण्याचा मानस, ह्या ग्रंथाच्या मराठी अनुवादाच्या ह्या प्रास्ताविकाचा आहे. ह्या ग्रंथात एयरनी हे प्रश्न आधुनिक दृष्टिकोनातून हाताळले आहेत एवढे सांगून वा समजून आपले समाधान होत नाही. आज हे प्रश्न ज्ञानाचे प्रश्न म्हणून का व कसे उभे राहतात व सनातन (Classical) म्हणता येईल त्या तत्त्वज्ञानातील प्रश्नांशी त्यांचा मेळ जमतो की नाही, जमत असेल तर कसा जमतो, जमत नसेल तर का जमत नाही, ह्या वा अशा प्रश्नांचेपण उत्तर आपल्याला हवे असते. आधुनिक म्हणून गणला जाणारा हा दृष्टिकोन कसा उदयाला आला हे जाणून घेणेही आपल्याला अगत्याचे वाटते.

ज्ञानाच्या इतिहासात, विशेषतः गेल्या पाच शतकांत तत्त्वज्ञानावर झालेला परिणाम, इतर कोणत्याही ज्ञानक्षेत्रात झालेल्या परिणामांहून भिन्न वाटतो.

पारंपरिक वा सनातन व आधुनिक वा विज्ञानप्रणीत तत्त्वज्ञान इतके भिन्न विषय हाताळतात व इतक्या भिन्न भाषेत बोलतात की त्या दोन्हींना अजून एकच संज्ञा कशी लागू केली जाते हा जणू एक स्वतंत्र प्रश्न होतो. त्या दृष्टीने पौर्वात्य व पाश्चिमात्य तत्त्वज्ञान हा भेद एकपरीने गौण ठरतो आणि प्राचीन व अर्वाचीन तत्त्वज्ञान हा भेद त्या मानाने मूलभूत वाटतो.

तत्त्वज्ञान इतर सर्व ज्ञानांहून वेगळे असते ही आजही तत्त्ववेत्त्यांची भूमिका आहे. मात्र प्राचीन व आधुनिक विचारसरणीत ती भिन्न प्रकारे व्यक्त होते. लौकिक ज्ञानाहून वा पदार्थ-ज्ञानाहून भिन्न व वरच्या कोटीची अशी एक ज्ञानाची पायरी असते ही जाणीव म्हणजे तत्त्वज्ञानाचे उगमस्थान म्हणावयास हरकत नाही. प्राचीन तत्त्वप्रणालीच्या प्रारंभीच्या काळात ही जाणीव प्रखरपणे

Available at Ksagar Book Centre  on www. ksagaronline.com

 call on 9545567862 /02024453065