Soundaryamimansa (सौंदर्यमीमांसा)-R. B. Patankar Marathi (novel) Book katha-kadambari

कै० बा० मी० मर्देकर यांच्या सौंदर्यशास्त्रीय लिखाणाच्या नंतर आता दीर्घ काळ होत आलेला आहे. या दीर्घ काळात मराठीत सौदर्यशास्त्रावर काही लिखाण झालेच नाही असे नाही. पण एक तर हे लिखाण स्फुट लेखांच्या पद्धतीचे आहे किवा मर्देकरांच्या विवेचनाशी आपले मतभेद नोंदविणारे अगर त्या विवेचनाचे समर्थन करणारे आहे. सन्माननीय अपवाद गृहीत जरी धरले तरी स्कूलमानाने मराठीतील सौदर्यचर्चेचे स्वरूप नेहमी मर्देकर या सूत्राच्या भोवतीच फिरत राहिलेले दिसते फारा दिवसांच्या नंतर सौदर्यशास्त्रीय विवेचनात यापेक्षा अगदी निराळी दिशा स्वीकारणारा एक अभ्यासपूर्ण ग्रंथ प्रा० पाटणकर यांनी लिहिलेला आहे. मराठीतील सौदर्यशास्त्रविषयक चिंतन पाटणकरांच्या या लिखाणामुळे आहे त्याहून अधिक खोलात शिरलेले आहे असे म्हणायला हरकत नाही. मराठीपुरते बोलायचे तर ‘सुंदर म्हणजे काय?’ या प्रश्नाच्या उत्तराभोवती मर्देकरांनी सौदर्यशास्त्राचा प्रपंच थाटलेला आहे असे दिसून येते. नेमका हा प्रश्न सोडून अगदी वेगळ्याच दिशेने पाटणकरांच्या विचाराचा प्रवास सुरू झालेला आहे. कोणत्याही शाखात एखाद्या नव्या दिशेने विचार सुरू झाला म्हणजे पुष्कळ दिवसांचा साचलेपणा एकदम मोडल्यासारखा वाटू लागतो. थोडे मोकळेपणही जाणवते. तसे पाटणकरांच्या या पुस्तकामुळे झाले आहे. इ० स० १९७४ साली मराठीत समीक्षाक्षेत्रात जे लिखाण प्रकाशित झाले आहे त्यात सर्वात अभ्यासपूर्ण आणि विचारप्रवर्तक असा ग्रंथ निदान मला तरी पाटणकरांचा वाटतो.

Available at Ksagar Book Centre or on www. ksagaronline.com

or call on 9545567862 /02024453065